Muziek in de Vlaanderenstraat, Ensor 1891.
Dit kleine werk (24x19cm) schildert Ensor twee jaar nadat hij zijn grootse en kolossale schilderij ‘De intocht van Christus in Brussel’ voltooid heeft (afm 252,5 x 430,5cm). Beide werken hebben een opvallend kenmerk gemeen: een massa volk. Ensor was in die jaren nogal bezig met dit gegeven. In 1896 bijvoorbeeld schildert hij nog eens nagenoeg die zelfde Vlaanderenstraat. Edoch….. in dit werkje geen muziek maar Piet Hein de Dood die met een overmaats grote zeis de angstige mensenkudde opjaagt (‘De Dood achtervolgt de mensenkudde’).
Terug naar ‘Muziek in de Vlaanderenstraat’.
Hij schildert dit werkje vanuit het perspectief van zijn zolderatelier, vierhoog, op de NW hoek Vlaanderenstraat/Iseghemlaan. We kijken uit op het smalle deel van de Vlaanderenstraat richting Wapenplein (Theobalds Boothuisje is later gebouwd in de niet zichtbare hoek aan de linkerkant). Van de toenmalige bebouwing is alleen Hotel Georg V, achteraan rechts herkenbaar. De gevel met ornamenten, waar we links tegen aankijken, is wellicht die van Vlaanderenstraat nr 17, het latere woonhuis van Ensor.
In streng gelid komt een enorme massa muzikanten vanuit de Vlaanderenstraat op je af (bij een voorzichtige poging tot tellen kom je al gauw uit op een aantal van ruim 300!). Je hoort de fanfareklanken tegen de huizen weerkaatsen en voelt de feestelijke opwinding van het toegestroomd publiek.
Ja, het is niet verwonderlijk dat het thema ‘Muziek in de Vlaanderenstraat’ een fantastische inspiratiebron geweest is voor Theobalds Boothuisje. Daarvan getuigen de volgende foto’s. De drie ‘Muziek in de Vlaanderenstraat’ hoogtepunten van Theobalds Boothuisje worden onder de foto’s verder toegelicht.
Op 15 april 2007 vierden we het 5 jarig bestaan van Theobalds Boothuisje met de manifestatie “Muziek in de Vlaanderenstraat”.
Er was een tweeledige jubileum tentoonstelling. 25 Gekende kunstenaars leverden een werk aan, precies op het formaat van en geïnspireerd op Ensor’s schilderij. Daarnaast was er eer open wedstrijd waarvoor kunstenaars een werk konden inleveren, ook hier geïnspireerd op Ensor’s schilderij. Een vakkundige jury bepaalde een eerste en tweede prijs. Tijdens de tentoonstelling brachten bezoekers stemmen uit voor de artistieke publieksprijs én voor een speciaal ingestelde sympathie prijs (verderop op deze pagina, ná dit verhaal over de 3 Muziek-in-de-Vlaanderenstraat hoogtepunten vindt u de catalogus van deze tentoonstelling).
Vóór de galerie vond een reconstructie plaats van Ensor’s muziekspektakel door de Muzikale Vriendenkring Melody Makers (Oostende) en het Showkorps Adventure (Eernighem). Tesamen zo’n 100 muzikanten. Cultuur voorvechters Roland Laridon en Geert Lambert gaven vanaf het Boothuisje balkon het startsein voor een daverend concert.
Op deze foto zien we een volgend “Muziek in de Vlaanderenstraat’ hoogtepunt bij gelegenheid van de opening van de tentoonstelling “Muziek inspireert” op 14 april 2009.
Een groot aantal kunstenaars had zich speciaal voor deze tentoonstelling muzikaal laten inpireren: het leverde een schitterende tentoonstelling op.
Ook nu vond er, voorafgaande de expo. een mooi muzikaal spektakel plaats. Dirigent Jean-Piere Severens had voor deze manifestatie een minutieus gedetailleerde choreografie voorbereid. De muzikanten van de Melody Makers namen voor de happening hun posities in, precies volgens instrumentsoort en klankkleur: in de raampartijen van Theobalds Boothuisje, derde, tweede, eerste verdiep en ingang gelijkvloers; verder op de volle breedte van de Vlaanderenstraat; en dan ook nog heel bijzonder, verspreid in de open luchtgaten eerste en tweede verdiep van de tegenoverliggende garage.
En het publiek heeft het gehoord en geweten: opeens schalden daar de fanfareklanken, van álle kanten, van hoog tot laag, en van vóór tot achter, alles en iedereen ondergedompeld in muziekklanken. Er was wederom “Muziek in de Vlaanderenstraat”!
De derde foto is van 15 april 2012. Bij gelegenheid van 10 jaar Theobald Boothuisje was er de tentoonstelling “Spilliaert Ostend Blues”. En ook nu grandioze “Muziek in de Vlaanderenstraat”.
Componist Bald Wyntin componeerde speciaal voor deze gelegenheid het stuk “Spilliaert Ostend Blues” en op de foto ziet u de première uitvoering door Koninklijke Stads Harmonie Oostende en solist op saxofoon Björn Verschoore.
Het was bijzonder koud en guur weer en af en toe vielen er druppels. Het doorgaan van de manifestatie hing aan een dun draadje en het heeft niet veel gescheeld of het hele gebeuren zou zijn afgelast.
Maar uiteindelijk klonken de eerste noten, de begintonen van de in Oostende welbekende melodie “De Torre van Oostende” waarmee de compositie “Spilliaert Ostend Blues” een aanvang neemt. Dan volgt een prachtig melodieus, melancholiek én schwingend muziekverhaal, middenin en aan het eind afgewisseld met een superbe hartverscheurende solopartij van saxofonist Björn Verschoore.
Een waarachtige “Spilliaert” in klank! Ensor zou zeker en vast genoten hebben van deze “Muziek in de Vlaanderenstraat” (al zou hij het wellicht, ijdel als hij was, betreurd hebben dat de muziek niet aan hem was opgedragen!).
Reprise, ooit?
Als initiator van dit muzikaal gebeuren peinst oud galerist Leo Kuipers nog altijd over een vorm en gelegenheid waarin deze schitterende authentiek Oostendse compositie nóg eens te beluisteren zou kunnen zijn…………………
Catalogus van de tentoonstelling Muziek in de Vlaanderenstraat 15 april 2007